چون در قرائت، سوره حمد و بيشتر سوره توحيد و قدر خوانده مى شود، اشاره اى به تفسير اين سوره ها و نكات آنها مى كنيم:[39]
سوره حمد
آغاز آن با «بسم اللّه الرّحمن الرّحيم» است. امام باقر(عليه السلام) فرمود: بسم الله را ترك مكن، هر چند بعد از آن شعر باشد. در روايات تأكيد شده كه هر كارى با نام خدا باشد. از حضرت على(عليه السلام) روايت است كه هر چه در قرآن است در سوره فاتحه است، هر چه در سوره فاتحه است در «بسم الله الرحمن الرحيم» است و هرچه در آن است در حرف «با»ست و هر چه در «با»ست در نقطه آن است و من نقطه زير «با»يم.
«اللّه»، بزرگترين نام خدا و نام مخصوص اوست كه جز خدا را نمى توان به آن ناميد، معبودى كه مخلوقات از درك ماهيت و حقيقت او و احاطه به چگونگى اش عاجز و سرگردانند.
«رحمان»، كسى است كه با رزق و روزى بر ما رحمت مى آورد.
«رحيم»، خدايى كه در دين و دنيا و آخرتمان بر ما مهربان است، دين را براى ما آسان و سبك قرار داده است.
رحمان، نشان دهنده رحمت او به همگان و رحيم، رحمت او بر مؤمنان است. رحمان در دنياست و رحيم در آخرت. رحمت خدا گسترده بر جهان و جهانيان است. بهره بنده از صفت رحمانيّت خدا آن است كه در حدّ توان در رفع نياز نيازمندان بكوشد و به فقراى همسايه و محلّه و شهر خويش برسد و نسبت به نياز آنان بى تفاوت نباشد.
مهم آن است كه انسان در خارج، نام خداى رحمان و رحيم را بشناسد و در همه كارها به او توجّه كند و از او يارى بجويد و هم از خود خدا استعانت بجويد، هم از نام هاى او و هم از مظاهر اسماء خداوند. در حديثى در ذيل آيه «وللّه الأسماء الحسنى» امام صادق(عليه السلام) فرموده است: به خدا قسم اسماء حسنى و نيكِ خدا ماييم.
