على(عليه السلام) و پيكار در راه خدا
اسلام، دين آشتى و زندگى است; با آدمكشى موافق نيست. براى آن كسى كه به عَمْد و بى جهت انسانِ با ايمانى را بكشد، عذاب جاودانه مُقرّر كرده است. اما در همان حال، اسلام به جهت جامعيّت و همه جانبه بودن; يك دين جهانى است و همه مردم بايد به آن روى آورند، پس نياز به دعوت از ديگران و تبليغ دارد.
آشكار است كه از همان نخستين گامها، كسانى كه منافع شخصى خود را با پذيرش و حتى گسترش اين دين، در خطر مى ديدند، به مخالفت برخاستند. در همين جا، قانون اسلام جهاد مقدس را وضع و تشريع فرموده است تا كسانى را كه با اسلام عناد مىورزند، از ميان بردارد.
و نيز، دفاع به حكم عقل، در جايى كه بيگانگان به مسلمانان يورش آورند، ضرورى مى گردد; به همين جهت، دفاع و پيشگيرى از هجوم بيگانگان از شاخه هاى جهاد اسلامى است كه عقل و فطرت و انصاف، به صِحّت آن حُكم مى كنند و بيشترين و بلكه همه جنگهاى پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله وسلم) از نوع «دفاع» بوده است و حضرت على(عليه السلام) در بيشتر جنگها حاضر مى شد و از هيچ چيز جز خدا نمى ترسيد. او در پيكار، نستوه، سلحشور، يگانه، و پرچمدار بود; چون شير مى غريد، چون ابر مى توفيد و لشگر دشمن را چون گردباد لوله مى كرد و مى پيچاند و نابود مى ساخت. زرهش پشت نداشت كه او هرگز از ميدان نمى گريخت و پشت به دشمن نمى كرد. ضربه شمشير آبدارش، مرگ مُجسّم و هلاك قطعى بود; ضربتش را نيازى به ضربه دوّم نبود; شمشيرش چون فرود مى آمد، جز با جان دشمن بر نمى خاست... اينك با تاريخ، به تماشاى برخى از پيكارهاى او بنشينيم:
