- آيين زندگى و درسهاى اخلاق اسلامى
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- همه صفحات
از امام باقر(عليه السلام): «سه چيز شكننده پشت است; كسى كه عمل (خير) خود را زياد شمرد و گناه خود را فراموش كند و به رأى خود معجب و خودپسند شود.» [67]
از امام كاظم(عليه السلام): «براى عجب درجاتى است كه از آن جمله است اين كه كار بد انسان در نظرش به صورت خوبى جلوه كند و آن را نيكو ببيند; پس او را كار بد، خوش آيد و به خود ببالد و پندارد كه كارى نيكو كرده است.[68] و از آن جمله است اين كه عبد به پروردگار خود ايمان آورد و منّت بر او نهد و حال آنكه خدا را بر او منت است.» [69]
منشأ عُجب در انسان نوعاً نادانى است; معجب، خود و خدا را به درستى نشناخته، فقر ذاتى خود و عظمت خدا را ندانسته، از اين جهت به كمالات مادّى و بدنى و روحى خود و به رأى و فكر و كارهاى حسنه خود مى بالد، غافل از اين كه كمالات روحى و نعمتهاى مادى از فضل و جانب خدا است، و فكر صحيح و رأى صواب و كارهاى حسنه نيز همه به توفيق و تأييد خداوند است.[70] پس جاى خودپسندى و عجب براى انسان نيست. و گاه همين عجب و خودپسندى موجب و منشأ خودستايى در انسان مى شود.
خودستايى
تزكيه نفس: خود ستودن; در قرآن كريم و احاديث از خودستايى مذمّت و منع شده است.
ستاييدن خود، مدح و ثناى خود گفتن است. قرآن در مقام مذمت اشخاصى كه خود را مى ستايند مى فرمايد:
قرآن كريم
«آيا نظر نيفكندى به سوى آنانكه تزكيه نفس و خودستايى مى نمايند (چه كار قبيحى مى كنند)، بلكه خداست كه (مى تواند) هر كس را بخواهد (و شايسته باشد) تزكيه نموده و بستايد، و به اندازه رشته باريكى هم كه در ميان شكاف دانه خرما است، ظلم و ستم نمى شوند.» [71]
