امير المؤمنين على(عليه السلام) به ابوذر فرمود: «لا يُونسَنَّكَ إلاَّ الحقُ وَ لا يُوحِشَنّكَ إلاّ الْباطِلُ...» ; با تو انس نمى گيرد جز حق و از تو نمى رمد جز باطل.^[51]

ابوذر از كسانى است كه معرفت و ايمان قلبى به خدا داشت و وجودش را براى خدا خالص كرده بود; راحتى و شادى را در جوار خدا جستجو مى كرد و تسليم دنياپرستان كج انديش و بدسيرت نمى شد ولذا اين جمله را، كسى درباره ابوذر بيان فرمود كه عالم به اسرار دلهاست.

ابوذر به اين حقيقت آگاه است كه اگر با دنيا انس بگيرد، دنيا او را فريب داده ومانع كمال انسانى او خواهد شد. شايد ابوذر اين كلام بلند را از مولايش امير المؤمنين(عليه السلام)شنيده باشد كه فرمود: «فَكَفى واعِظاً بِمَوتى عايَنْتُمُوهُمْ حُمِلوا إلى قُبورِهِمْ...» ; براى شما كافى است كه از حيث پند دادن، مردگانى كه ديديد بر دوشها سوى قبرها حمل مى شدند.

«وَاشْتَغلوا بِما فارَقُوا وَ أضاعُواما إِلَيْهِ اِنْتَقِلُوا...» ; به دنيايى كه از آن دست كشيدند، آلوده بودند ـ جيزى كه از آن جدا شدند ـ و آخرتى كه به سوى آن منتقل گشتند را ضايع و تباه ساختند...

«أنِسُوا بالْدُّيْنا فَغَرَّتْهُمْ وَوَثِقُوا بها فَصَرَعَتْهُم.»^[52]; با دنيا انس گرفتند، آنها را فريب داد; به آن اعتماد نمودند، آنها را به خاك انداخت.

جوانان عزيز! بياييد از كسانى باشيم كه حيات خويش را در انس با خدا گذراندند و به لذات ابدى دست يافتند. انس با خدا از نشانه هاى بارز رابطه با خدا و ظهور فعلى فضايل در انسان است و از جمله آن نشانه ها اينست كه انسان دائم به ياد خدا باشد. ونيز از آثار دستيابى به كمال نهايى و رابطه شهودى با خدا، ذكر خداست; كه هر چند كوتاه، مطالبى را در مورد آن مى نگاريم.

ذكر خدا

ذكر و ياد خدا، درك خاصّى است كه در پى شناخت خدا حاصل مى شود. همان گونه كه رابطه با خدا براساس معرفت قبل از عمل و شناخت بعد از عمل بود، ذكر و ياد خدا هم در مرتبه اى بر شناخت حصولى واكتسابى متّكى است و در مرتبه اى نيز بر شناخت شهودى و حضورى كه نتيجه عمل صالح و ايمان خالص است. ذكر و ياد خدا در هر مرتبه اى از معرفت همسان با آن معرفت است.