روزه به مسلمان مى آموزد كه با كم هم مى توان زيست، و حرص و طمع فقط غرق شدن در ماديات و انحراف از معنويات است، و براى زيستن لازم نيست كه با همه وجود به تن و لذتهاى آن پرداخت.
روزه به مسلمان مناعت و قناعت را مى آموزد، و ارزش اين صفات و تأثير آن در ايجاد صفات برجسته ديگر همچون زهد، و «جود» و بخشش بسيار است. قانع از ديگران بى نياز است و تن به ذلّت و خوارى نمى دهد، جامعه ايى كه روح قناعت را در خود بپرورد بر خود متكى خواهد بود، و با دورى از مصرف بى رويه مى تواند بر پاى خويش بايستد و از بيگانه بى نياز باشد.
همه ديديم پس از تهديد آمريكا و غرب به تحريم اقتصادى ايران، امام امت و رهبر كبير انقلاب اسلامى (قدّس سرّه) فرمودند: «ملت ما مسلمان است و در برابر تحريم اقتصادى و كمبود و نيازمنديها روزه خواهد گرفت».
آرى! روزه مسلمان را به زيستن با مصرف كم آشنا مى سازد، و به راستى نيز ملت مسلمان ما مى تواند با الهام از فريضه ثمربخش روزه سطح مصرف را پايين آورد، و با قناعت به آنچه دارد از وابستگى هاى اقتصادى به استعمارگران، نجات يابد. مسلمانان صدر اسلام با همين روحيه از همه چيز خويش در راه خدا مى گذشتند و حتى در ميدانهاى جنگ به چند دانه خرما قناعت مى كردند، و با تكيه بر معنويت و صفات انسانى خويش پيروزى مى آفريدند، و خداى را سپاس كه هم اكنون نيز بسيارى از جوانان ما، بويژه گلهاى سرخ انقلاب اسلامى، جوانان رزمنده پاسدار و بسيج از يك چنين ايمان و روحيه ايى برخوردارند، و بسيار اتفاق افتاده است كه جوانان بسيجى و پاسدار مسلمان در سنگر جنگ با دشمنان اسلام، روزه بوده و گاه روزه خويش را با شربت شهادت افطار كرده است، و حماسه اين خداجويان حماسه آفرين براى هميشه در صفحات پرافتخار تاريخ اسلام ثبت خواهد بود. پاكترين درودهاى ما و درود خدا و فرشتگان بر ايشان باد.
همدردى با فقيران
پيشوايان گرامى دين، در روايات و ادعيه اسلامى، ماه رمضان را ماه مواسات ناميده اند.[18]