«ناخن گرفتن» هم كه از سنّتهاى دينى است، درس و حكمت دارد. آزار و ظلم به ديگران و تشابه به درندگان نزد خدا ناپسند است، تا آنجا كه نخواسته حتى ابزارى مثل چنگ كه ويژه درندگان است در بدن انسان باشد و دستور به چيدن ناخن داده است.

«كوتاه كردن سبيل» و «ريش گذاشتن» دستور ديگر خداى حكيم است. اين نيز نشانه عنايت خدا به بندگان خويش است كه دوست ندارد در چهره، شبيه دشمنانش شوند. در حديث قدسى است كه خداوند به يكى از پيامبران وحى فرمود كه: به مؤمنان بگو لباس دشمنان مرا نپوشند و خوراك دشمنانم را نخورند و راه و روش آنان را نروند، تا مثل آنان دشمن من نگردند.

بارى، خدا خواسته است حتى در چهره و ظاهر هم، در لباس و بدن و  مسكن  هم مثل دشمنانش نباشى. حال، اگر با اين خدا مخالفت كنى، نوعى  لجاجت  و عناد نيست؟ آن هم با خدايى كه اين همه عنايت به بندگانش  دارد؟

«عطر» زدن مستحبّ ديگرى است. به فرموده امام صادق(عليه السلام) نمازى با عطر، برتر از هفتاد نماز بى عطر است. مخفى نماند كه عطر، موجب تقويت قواى دماغى  شده، آن را از فساد نگه مى دارد. عقل، شريفترين ركن حقيقت آدمى است. از اين رو به هر چيزى (از جمله عطر زدن) كه موجب تقويت قوه عقلانى است، سفارش شده است. بعلاوه، عطر زدن نمونه آراستگى است كه نيمى از ايمان است. انسان عاقل از اين دستورها نيز بايد به لطف و عنايت خداوند به  بندگانش پى ببرد.

تيمّم و اسرار آن

خداوند فرموده است: اگر آب نيافتيد، بر خاك پاك تيمّم كنيد.^[9]

گرچه انسان چنين مى فهمد كه وضو و غسل براى نماز، از آن جهت لازم است كه پاكى و پاكيزگى مى آورد و اينها در تيمّم نيست بلكه بر خلاف آن است; ولى در پايان آيه تيمم خداوند مى فرمايد: «و لكنْ يُريدُ لِيُطهِّركُمْ». روشن مى شود كه خاك هم پاك كننده است.