ما به وضوح مى بينيم كه آنچه در اين دنيا مورد محبّت واقع مى شود، به لحاظ محدوديّت كمال يا زوال كمال و جمال از او، پس از چندى، محبّت به آن كم رنگ يا به طور كلّى زايل مى گردد. در صورتى كه اگر حبّ حقيقى وجود داشت، هرگز زايل نمى شد; رنج فطرت در اين جهان از آنست كه به هرچه دل مى بندد و محبّ او مى گردد، پس از مدّتى زايل و نابود شدن آن را مشاهده مى كند. لذا انسان به جمال و كمالى روى مى آورد كه دائمى و هميشگى باشد تا در پرتو آن، به رشد و كمال برسد و آرام بگيرد. و آن جمال مطلق و كمال مطلق است كه ازلى و ابدى و نامتناهى بوده و تغيير و زوال در آن راه ندارد.

انسان داراى حبّ ذات است; ولى اين حبّ، او را اقناع و خوشنود نمى كند. محبّ جمال و زيبائى طبيعت و پديده هاى آن است; ولى اين، محبّتى گذرا است. اين جاست كه نداى فطرت از روح انسانى بلند مى شود و مى گويد:

«إنى وجَّهْتُ وَجْهىَ لِلَّذِى فَطَرَ السَّمواتِ وَ الأرْضَ حَنِيفاً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكينَ^[129];

براستى من، صورت خود را به جانب خدايى مى گردانم كه آسمانها و زمين را آفريد و من بر دين حنيف و راستين هستم و از مشركين نيستم.»

علامه طباطبائى ـ قده ـ از بيان حضرت ابراهيم(عليه السلام) برهان حبّ را بر وجود خداى متعال استفاده كرده اند. حضرت ابراهيم(عليه السلام) غروب و افول خورشيد و ماه و ستارگان را علت عدم محبّت دانستند.

«... فَلَمّا أفَلَ قالَ لا أحِبُّ الافِلِينَ^[130]; چون غروب كرد گفت: من افول كننده ها را دوست ندارم.»

همچنين علامه مى فرمايد: «دوست نداشتن چيزى با ربوبيّت آن منافات دارد، زيرا ربوبيّت همراه با محبوبيّت است و چيزى كه از نظر نداشتن زيبائى واقعى نمى تواند محبّت فطرى و نامتناهى انسان را به خود جلب نمايد، مستحقّ ربوبيّت نيست. البته اين وجه با ظهور آيه و سياق احتجاج، بيشتر و بهتر مى سازد... حضرت ابراهيم(عليه السلام) در اين كلام به ملازمه و پيوستگى اى كه بين دوست داشتن و بندگى كردن و يا بين معبود بودن و محبوبيّت است، اشاره فرموده است...^[131]«