همان گونه كه اگر ازدواج تنها با هدف دست يابى به آرامش عاطفى و روانى صورت پذيرد، نياز به اين امر (اختصاص زن به همسر خويش) ملموس است. چه بسا هدف از تشكيل زندگى مشترك رسيدن به آرامش، ارضاء جنسى و دوام بخشيدن به نسل، هر سه باشد، ليكن بدون توجّه به جنبه معنوى آنها، در اين صورت نيز، گرچه بناى زناشويى از احكام نسبى بيشترى برخوردار خواهد شد، ولى در نهايت، آدمى پا را از مرحله حيوانى فراتر ننهاده است; چه اين كه در دنياى حيوانات نيز اين اهداف (اگر چه در شكل جبرى غريزى آن، كم و بيش) يافت مى شود.

بسيارى از ازدواج هاى معمول و رايج در دنياى غرب و ديگر جوامع كه نظرى خالص به اهداف دنيوى دارند، اين چنين است.

اين نوع ازدواج ها از ديدگاه عقل محكوم است; زيرا انسان صرفاً يك حيوان شهوى و تنها داراى وجود حيوانى و نفس دنيوى نيست بل، خواسته ها و آرمان هاى والا و برترى دارد كه بايد در ارضاء غرايز و شكوفايى استعدادها مورد توجّه و نظر باشد.

انسان، خواهان سكونت و آرامش در پناه زندگى است، امّا سكونتى كه رشد انسانى و كسب فضايل و حفظ عفّت و حياء زن و مرد را به همراه داشته باشد و در كلامى كوتاه، شخصيّت انسانى را پاس بدارد.

انسان، مايل به داشتن اولاد است، امّا نه هرگونه اولادى، فرزندانى كه از سلامت روح و جسم و زمينه هاى صحيح و درست اخلاقى و انسانى برخوردار باشد; او، ارضاء غريزه جنسى را در شعاع حفظ كيان انسان بر پايه عفّت و پيدايش سيرت انسانى مى طلبد.

بنابراين، نمى توان نظر استقلالى به ابعاد سه گانه را پذيرفت و بر اساس آن به كيفيّت ازدواج به هرگونه ممكن تن داد، مگر اين كه اصول انسان را ناديده بگيريم و يا به گفته راسل: «عفّت و انگيزه عفت را ناشى از ترس جهنّم و آبستنى بدانيم كه اوّلى با زوال مقرّرات خشك مذهبى و دوّمى با پيدايش وسايل جلوگيرى از باردارى از ميان برداشته شده است.»^[259]