ثروت طلبى، خود برتربينى، منفعت خواهى، علم جويى، اِعمال غريزه غضب، غريزه جنسى و... محدود به او امر و نواهى خداى متعال و پيام عقل است.^[185]

مخاطب شرع و اوامر و نواهى خداوند متعال، حقيقت انسانى است وليكن، حقيقت انسانى، پس از دريافت قوانين و دستورات دينى، آن ها را به استعدادها، غرايز، اعضاء و جوارح عرضه كرده و حركات و فعّاليّت آن را در چارچوب معيارهاى شرعى، محصور، محدود و كنترل مى كند. اين محدوديّت شرعى، احياناً همراه با رنج و محدود گشتن برخى غرايز جسمانى است; به همين جهت، اوامر و نواهى الهى تكليف، و تكليف از ماده كلفت و همراه با نوعى تحمّل و سختى است.

خروج هر بُعدى از ابعاد نفس و هر غريزه اى از غرايز حيوانى از دايره شرع، هر چند شكستن حصر استعدادها و نفى محدوديّت از غرايز است و آزادى استعدادى و غريزى را به همراه دارد، ليكن، اين رهايى، به بهاى نابودى خودِ انسانى تمام مى شود و از استعداد و غريزه، نفس امّاره اى مى سازد كه آدمى را به اعمال و راهى خلاف شأن انسانى، مى كشاند.

آزادى غريزه جنسى، آزادى در حبّ دنيا و... علّت فجايع، فحشاء، اعمال منافى عفّت، فساد و بى بندبارى اقتصادى و سياسى، اجحاف و تبعيض و... است.

اين گونه آزادى ها، نه تنها به سود انسان و جامعه بشرى نيست كه سبب خسران آدميان است. بدترين خسران در اين ارتباط، زندگى در تخيّل و پوچ گرايى است كه از اين رهگذر، نصيب انسان مى شود.

قرآن چه زيبا حيات دنيوى (و شعاع ارزش ها و آزادى هاى غريزى و نفى حقيقت انسانى) را ترسيم كرده است: «... يا ايُّها النّاس اِنَّما بَغْيُكُمْ على اَنْفُسِكم مَتاعَ الحيوةِ الدُّنْيا، ثُمَّ اِلَيْنا مَرْجِعكُمْ فَنُنَبِّئكُمْ بَما كُنتمْ تَعْلمُونَ^[186];

اى مردم! ستم هاى شما در پى بهره مندى (ناچيز) از زندگى دنيا به زيان شماست; سپس بازگشت شما به سوى ماست پس شما را به آنچه عمل مى كرديد، خبرمى دهيم.»

«اِنَّما مَثَلُ الحَيوةِ الدُّنْيا كَماء أنْزلْناهُ مَنِ السَّماء فَاخْتلَطَ بِهِ نَباتُ الاْرْضِ مَمّا يأكُلُ النّاسُ و الاَْنْعامُ حتّى اِذا أخَذتِ الاْرَضُ زُخْرُفها و ازَّيَّنَتْ وَظَنَّ اَهْلُها أنَّهُمْ قادِروُن عَلَيْها أَتهَا أمْرُنا ليْلا اَوْنَهاراً فَجَعَلْنها حَصِيداً كَأنْ لَّم تَغْنَ بالاْمْسِ كَذلِكَ نُفَضِّلُ الاياتِ لِقومِ يتفكَّرونَ^[187];