معتمد به آنان دستور داد در خانه امام بمانند و هرچه روى دهد به او گزارش نمايند و نيز عده اى پرستار فرستاد تا ملازم امام باشند، و به قاضى بن بختيار فرمان داد ده نفر از معتمدين انتخاب نمايد و به خانه امام بفرستد و صبح و شام نزد امام بروند و حال او را زير نظر بگيرند. دو يا سه روز بعد به خليفه خبر دادند حال امام سخت تر شده و بعيد است بهتر شود، خليفه دستور داد شب و روز ملازم خانه امام باشند و آنان پيوسته ملازم خانه آن گرامى بودند تا پس از چند روزى رحلت فرمود.
وقتى خبر درگذشت آن حضرت پخش شد سامراء به حركت درآمد و سراپا فرياد و ناله گرديد و بازارها تعطيل و مغازه ها بسته شد. بنى هاشم، ديوانيان، امراء لشكر، قاضيان شهر، شعراء، شهود و گواهان و ساير مردم براى شركت در مراسم تشييع حركت كردند. سامراء در آن روز يادآور صحنه قيامت بود، وقتى جنازه آماده دفن شد، خليفه برادر خود «عيسى بن متوكّل» را فرستاد تا بر آن گرامى نماز بگزارد. هنگامى كه جنازه را براى نماز زمين گذاشتند، عيسى نزديك رفت و صورت آن حضرت را باز كرد، و به علويان و عباسيان و قاضيان و نويسندگان و شهود نشان داد و گفت: «اين ابومحمد عسكرى است كه به مرگ طبيعى درگذشته است و فلان و فلان از خدمتگزاران خليفه شاهد بوده اند!!» بعد روى جنازه را پوشاند و بر او نماز خواند و فرمان داد براى دفن ببرند; وفات ابومحمد حسن بن على(عليه السلام) در سامراء روز جمعه، هشتم ربيع الاول، سال 260 هجرى واقع شد آن حضرت در اطاقى كه پدرش نيز در آن دفن شده بود دفن شد و آن اطاق در خانه آنان بود».[70]
از آنچه نقل شد آشكار است كه امام در جامعه چه موقعيتى داشته و حكومت چرا نگران بوده، و نيز معلوم مى گردد خليفه از برملا شدن مسموميت و قتل امام وحشت داشته و با زمينه سازى قبلى كوشيده تا شهادت امام را مرگ طبيعى و در بستر وانمود سازد; ستمگران وجود امامان معصوم را براى سلطنت خود خطرناك مى دانستند و براى خاموش كردن نور آن پيشوايان راستين، تا آنجا كه مى توانستند با مراقبت شديد آنان را از جامعه جدا نگه مى داشتند و سرانجام به قتل آنان اقدام مى نمودند.
