- اخلاق اسلامى
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- همه صفحات
* صفات اخلاقى1
9
از جمله وظايف علم اخلاق، تعريف صفات «فضيلت» و «رذيلت» و تبيين آنها از نظر معنا و مفهوم، و به عبارت ديگر، تبيين ارتباط صفات خوب و بد (حسنه و سيئه) از ديد فرهنگ اسلامى است. چه بسيار اشخاصى كه خود را «صبور» مى دانند، ولى آن گاه كه به واژه «صبر» و جايگاه آن در فرهنگ اسلامى مراجعه مى كنند، عكس آن را مى يابند. يا فكر مى كنند كه داراى صفت «قناعت» هستند، ولى پس از شناخت آن، خلاف آن را مى بينند و...
شايد يكى از جهات ترغيب و توصيه به محاسبه نفس از جانب اولياى دين(عليهم السلام)اين معنا باشد كه: افرادى كه نفس خويش را خالى از حرص، حسد و شهوت مى پندارند، و يا آنان كه خود را از صفات مثبت (تواضع، مدارا، شجاعت، قناعت و...) برخوردار مى دانند، به اصل صفات مثبت و منفى توجّه كرده و ملاحظه نمايند كه آيا صفت موجود در نفسشان مصداق همان چيزى است كه در باورشان بوده است؟ اگر باور داشته اند كه شجاعند، آيا صفت موجود در نفس، مصداق آن است؟ يا اگر بر اساس شناختى كه از مفهوم حرص و حسد داشته و نفس خويش را خالى از آن پنداشته اند; آيا با واقعيت مطابق بوده است؟ هر فرد مسلمان براى اين كه مطمئن شود كه اخلاقش مطابق با بيان دين بوده و بر اساس آداب الهى تأديب مى شود، لازم است آگاهى وشناخت به مفاهيم صفات از ديدگاه فرهنگ اسلامى داشته باشد.
در اين شماره ـ و شماره بعد ـ بر آنيم تا به بيان برخى از مفاهيم اخلاقى كه در دعاى «استعاذه» حضرت سجّاد(عليه السلام) آمده است، اشاره اى گذرا داشته باشيم. در اين دعا، حضرت، از صفات منفى اخلاقى به خداى بزرگ پناه مى برد و ما در ضمن بيان و توضيح آنها به ذكر بعضى صفات مثبت در مقابل آنها خواهيم پرداخت.
