از امام جعفر صادق(عليه السلام)است كه فرمود: الزهد مفتاح باب الآخرة، والبراءة من النّار وهو تركك كلَّ شئِ يشغلك عن اللّه، من غير تأسُّف على فوتها،...^[270] زهد از چنين دنيايى گشودن باب سعادت و مسدود ساختن باب آن فرود آمدن در آتش جهنم است.

كيفيت زهد در دنيا

در برخى از روايات سخن از زهد در دنيا است. دنيا ظرف براى كناره گيرى و بى رغبتى و بى ميلى واقع شده و اين دلالت دارد بر اين كه دنيا از آن جهت كه آفريده اى از آفريده هاى الهى است و راه براى آخرت مى باشد; دليلى براى كناره گيرى و قطع علاقه نسبت به چنين دنيايى وجود ندارد، بلكه بر عكس از آن بايد استقبال كرد، و براى آخرت بهره گرفت. بنابراين اگر انسان در ارتباط با دنيا حدّ و مرتبه وجودى آن را ملاحظه كند آن را خانه صدق و عافيت خواهد يافت^[271] و انديشه و عمل در آن سبب سعادت خواهد شد. در اين دنيا مسائل، دنياى شخصى خواهد بود كه آن را طلب كرده و بهره خويش را از آن خواهان است.

زهد و بى رغبتى متعلق و آويخته به اين دنيا است. زهد در دنيا اين است كه از آن مسائلى كه دنيا را از مرتبه وجودى اش خارج مى كند بپرهيزيم. اسراف، مقام طلبى، تنبلى و كسالت، ثروت اندوزى، همنشينى با نااهلان، مكر، شهرت طلبى، تجمّل پرستى و... هستند كه انسان در ظرف دنيا با آنها روبرو مى شود و انتخاب هر كدام يا همه آنها كافى است كه دنياى شخصى قرار گيرد. يعنى آنچه شخص به آن نزديك شده و با آن در ارتباط است. زهد در اين مسائل و بسيارى از مسائل ديگر باعث مى شود كه دنياى منتخب انسان از مرتبه حقيقى دنيا خارج نشده و به عنوان راه براى آخرت محفوظ بماند. به عبارت ديگر دنيايى كه انسان انتخاب مى كند بايد هماهنگ با آن حقيقتى باشد كه خداوند متعال آفريده است. زيرا آن دنيايى كه خداوند آفريد و به اطاعت خدا درآمد همان وجودى است، كه مزرعه و پل براى آخرت است. آدمى آنگاه كه در جادّه يا روى پل حركت مى كند و يا به مزرعه اى مى نگرد، در واقع روى به مقصد و محصول دارد.