چرا اخلاق در هستى ادراكى توحيدى داراى معنا و مفهوم است؟ در بينش شخصى كه هستى را از ديدگاه توحيدى مى بيند، آفرينش جهان حق است . زيرا جهان، شعاع و ظهور وجودى است از كمال مطلق، نور مطلق، زيبايى مطلق و... و انسان كه پديده اى از جهان مى باشد; داراى وجودى است كه آيه و نشانه حق است و مى تواند با اراده و اختيارش به مقامى نايل شود كه حق مطلق را نظاره كند.و اگر روزى آيه حق در حدّ تراب و خاك بود; و روزى در حدّ، نطفه، روزى هم آيه حق در مقام بلند انسانى و عرفانى بايد باشد.

بنابراين، حق بودن جهان و انسان، و آيه و نشانه حق شدن، در گرو بينش هستى ادراكى توحيدى است. و اخلاق به معناى نايل شدن به فضايل انسانى در داشتن چنين بينشى است، زيرا فضايل انسانى در مرتبه عالى وجود انسان مطرح است; مرتبه اى كه نظر به مطلق دارد. لذا اگر منكر هستى ادراكى توحيدى باشيم; آنچه وجود خواهد داشت; اخلاق انتفاعى خواهد بود; اخلاقى كه در آن، خواسته هاى دنيوى مطرح است. ديگر اين كه درك حقيقت هستى در ظهور فعلى فضايل انسانى است. انسان با اتّصاف به صفات الهى موفّق به ديدار حق مى شود و به قرب هستى مطلق مى رسد. و رسيدن به چنين ديدارى در بينش هستى، ادراكى توحيدى است و اتّصال مرتبه انسانى به حقّ مطلق در گرو اخلاق حسنه و مكارم اخلاق; و آيه و نشانه حق شدن در مقام انسانى، آن گاه تحقّق مى يابد كه انسان، رنگ الهى بگيرد. و اخلاق، وسيله اى جهت گرفتن رنگ و صفات الهى است.

از رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) نقل شده كه فرمود:

«جَعَلَ اللهُ مَكارِمَ الاَْخْلاقِ صِلَةْ بَيْنَهُ وَبَيْنَ عِبادِهِ فَحَسْبُ أَحِدِكُمْ أَنْ يَتَمَسَّكَ بِخُلْق مُتَّصِل بِاللّه».^[10] خداوند، مكارم اخلاق را سبب اتّصال بين خود و بندگانش قرار داد; پس كافى است يكى از شما تمسّك بجويد به اخلاقى كه متّصل به خدا باشد.