پدرم ، مادرم!

دستتان را مى بوسم،اما چرا..؟

دوره ششم ،شماره هشت

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  2  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

نام جزوه : پدرم، مادرم! دستتان را ميبوسم، اما چرا...؟

نويسنده : هيأت تحريريه مؤسسه در راه حق

ناشر : مؤسسه در راه حق قم - تلفن 2-7743221

تيراژ: 20000 جلد

نوبت چاپ : مكرّر

تاريخ چاپ : 1378 هـ ش

قطع: جیبی

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  3  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

پيش گفتار

رنج ها و ناكامى ها در رژيم فاسد گذشته چنان عميق و گسترده بود كه به هر گوشه و به سراغ هر قشرى مى رفتى با بدبختى ها و نابسامانى هاى پر مذلتى روبرو مى شدى. اربابان خارجى رژيم در طول سال ها ريشه هاى سرطانى خويش را در هر سو و بعدى پراكنده و گسترده بودند; هيچ چيز سالمى را در هيچ يك از نهادها باقى نگذاشته بودند و روزاروز مى كوشيدند تا برفساد و تباهى و شكست و مذلّت فرزندان اين آب و خاك بيفزايند.

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  4  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

ملّت نجيب و مسلمان اين سرزمين در همه چيز احساس درد و ناكامى مى كرد، و در اين ميان جوانان بيش از ديگران افراد زيان مى ديدند و درد مى كشيدند، بيگانگان همه چيز را بگونه يى ترتيب داده بودند كه جوان در هر قدم بيش از پيش در دامهاى استعمار گرفتار آيد، و ناچار در سوى منافع استعمارگر گام بردارد...

آنچه در اين جزوه مى خوانيد مختصرى از شكايت جوان دردمندى است كه پس از آگاهى از زيانها و سقوطها، در آن سالهاى سياه با پدر و مادر خود سخن مى گويد و از پدران و مادران مراقبت و توجّه پيگير به سرنوشت فرزند را مى خواهد، كه هم اكنون نيز توجّه به توصيه هاى او مى تواند براى همگان سودمند باشد.

بديهى است، هرچند هنوز هم ممكن است در برخى گوشه ها كم و بيش آثار فساد آن زمان باقى باشد،

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  5  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

ولى آنچه از آلودگى محيط و ناروائى مطبوعات و وسايل ارتباط جمعى و ديگر مظاهر فساد رژيم در اين جزوه ذكر شده مربوط به آن دوره است....

سپاس خداى را كه ايمان اسلامى، امّت ما را از يوغ حراميان نجات داد، و جوانان دردمند با خون خويش مُهر پايان بر طومار سلطه ى استعمار و سلطنت طاغوت نهادند و كشور را از ننگ بسيارى از فسادها رهاندند، و اميد است سرزمين اسلامى ما به بركت نظام اسلامى روزاروز به نور و پاكى و پيروزى بيشترى نائل آيد و همه ى فرزندان اين آب و خاك و بويژه جوانان و نوجوانان در سعادتى روزافزون زيست كنند و ديگر هرگز چنان روزهاى سياه و پر رنجى را كه در رژيم منفور سابق شاهد آن بوديم نبينند.

پدر، مادر ! شما را مى ستايم و مهرتان را هرگز از ياد

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  6  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

نمى برم . وجودم از شماست و جان و تنم مرهون زحمتهاى بى دريغ شما. بس منّت ها كه برمن داريد و شرمسارم كه هرگز نمى توانم چنان كه سزاوار شماست سپاستان گزارم، و شكر رنجهاتان را به جاى آرم... خرد بودم و ناتوان و سراپا زحمت و شما با جان و دل بر من رحمت آورديد و دستم بگرفتيد و با عرق جبين و شيره ى جان بپرورديد. بى طمع هيچ منفعتى، منافع خود را فداى من كرديد، و بى چشمداشت هيچ سپاسى، پرستارم بوديد، آنگاه كه دست و پايم را يارى گرفتن و رفتن نبود خواب و بيداريتان را بر من فدا كرديد تا راحتم را پرواز مگسى پريشان نسازد، و آنگاه كه مغز و دلم را خبرى از خويشتن نبود سراپا هوشيار من بوديد تاخطرى به من نتازد....

چنان والاييد كه قرآن نامتان را همراه نام خدا و نيكى

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  7  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

به شما را همراه پرستش خداوند يادآورى كرده است: «وَقَضى ربُّكَ الاّ تعبُدُوا اِلاّ اِيّاهُ وبالْوالدَيْنِ اِحساناً..»(1); «پروردگارت حكم كرد كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر احسان كنيد...»

و چنان محترميد كه خدا به مهربانى و خدمت به شما فرمان داده و از آزردنتان حتّى به «اف» گفتنى نهى فرموده:«امّا يبلغنّ عندك الْكِبَرَ اَحَدُ هُما اَوْ كِلاهُما فَلاتَقُلْ لَهُما اُفٍّ وَ لاتَنْهَرٌ هُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً كَريماً»(2); «اگر يكى از آنان يا هر دو نزد تو به پيرى رسيدند به آنان «اف» نگو و برايشان فرياد مزن، و به نرمى و احترام با آنان گفتگو كن».

چه نيكوست كلام چهارمين امام، زين العابدين(عليه السلام):

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 و 2 ـسوره ى اسراء، آيه ى 22 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  8  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

«حق مادر بر تو آنست كه بدانى تو را در جايى - شكم خود - حمل كرد كه ديگرى چنين نمى كند و به تو از ميوه ى دلش - خون خود - داد كه ديگرى نمى دهد، و با همه ى وجود از تو پرستارى كرد، و دريغ نورزيد كه خود گرسنه بماند و تو را سير كند و خود تشنه باشد و تو را سيراب سازد خود برهنه باشد تو را بپوشاند، خود در آفتاب بماند و تو را در سايه گذارد، براى تو بى خوابى بكشد و تو را از سرما و از گرما نگهدارد، تا تو برايش بمانى و باقى باشى، بنابراين تو نمى توانى سپاس او را به جا آرى مگر با كمك خدا و توفيق او».(1)

«و حق پدرت اين است كه بدانى او ريشه و اصل تو است و اگر او نبود تو نبودى، هرگاه از خود چيزى

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 621، چاپ مكتبة الصدوق .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  9  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

پسنديده ديدى بدان پدرت ريشه ى آن نعمت است، پس خدا را سپاس كن و او را برآن نعمت شاكر باش».(1)

آرى پدرم، مادرم! مقامتان را خوب مى شناسم و ارزشتان را دريافته ام، مى دانم در همه حال بايد مطيع شما باشم و به فرموده هايتان گوش فرا دهم، تنها اگر مرا - خداى نخواسته - به كارى زشت، حرام و ناپسند فرمان دهيد نبايد بپذيرم، چون فرمان خدا ازخواسته ى شما برتر است و خدا مى فرمايد:«وَ اِنْ جاهَداكَ على ان تُشْرِكَ بى ماليسَ لك به عِلْمٌ فلاتُطِعْهُما و صاحِبْهُما فى الدّنيا مَعْروفاً».(2); و اگر - پدر و مادر - كوشيدند كه بر من مشرك شوى فرمانشان را مپذير، و در دنيا با آنان به نيكى رفتار كن».

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـمن لايحضره الفقيه، ج 2، ص 622 چاپ مكتبة الصدوق.

2 ـ سوره ى لقمان، آيه ى 15 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  10  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

مقام والا و مسؤوليت والاتر

مادر عزيز، پدر گرامى! خداوند تجليل از مقام شما و سپاسگزارى از زحمات شما را بر من لازم ساخته ولى در مقابل، مسؤوليت بزرگ و و ظيفه ى سنگينى را نيز بر عهده ى شما گذاشته است: مسؤوليت تربيت و پرورش فرزند. شما موظّفيد در تربيت و پرورش روحى فرزندتان بكوشيد وبراى پى ريزى صحيح شخصيت و اخلاق او دستورات لازم را به كار بنديد.

پدر، وظيفه ى تو بود كه از افراد پاك، شريف، پاكدامن و نجيب همسر بگيرى و از انتخاب زيبارويانى كه در خانواده هاى بد و فاسد بزرگ شده اند و جز طراوت ظاهر و زيبايى زودگذر چيزى ندارند خوددارى

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  11  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

كنى. اين گونه زنان همچون گياهان سرسبزى هستند كه در مزبله و جاى كثيف و پليد روييده باشند.

پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله)فرمود: از «خَضْراءَ الدِّمَن»بپرهيزيد، پرسيدند: «خَضْراءَ الدِّمَن»چيست؟ فرمود: «زن زيبارويى كه در محيط بد تربيت شده باشد».(1) و اين بدان جهت است كه مبادا فرزند به حكم وراثت و نيز پرورش اوّليّه در دامان مادر صفات زشت و آلودگيها را واگيرد و آلوده بار آيد.

و تو نيز اى مادر! بايد توجّه مى داشتى تا در انتخاب شوى هرگز فريب ظاهر فريبنده يا مال و جاه و مقام مردى را نخورى، وبا دقّت كامل مردى را قبول كنى كه شايسته و داناو فهميده و با شخصيت و نيالوده و ديندار

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ بحار، ج 103، ص 232، وسائل الشيعه، ج 14، ص 29 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  12  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

و غيور باشد، اين گفتار پيامبر بزرگ اسلام است كه مى فرمايد: «آن كه دختر به مى گسار تزويج كند چنان است كه او رادر آتش افكنده باشد».(1)و مسلّماً ساير مفاسد نيز در مردها باعث بدبختى هاى گوناگون در زندگى زناشويى و موجب نادرستى پرورش فرزندان خواهد بود.

آرى پدر و مادر عزيز! پس از آن كه همسر شايسته ى خود را انتخاب و زندگى مشتركتان را شروع كرديد، دهها وظيفه ى ديگر به عهده ى شما بود، كوتاهى در انجام هر يك از اين وظايف در سرنوشت فرزندانتان كاملا اثر گذاشت چرا آنها را مراعات نكرديد و با بى توجّهى هايتان باعث شديد من در محيطى منحرف

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ وسائل الشيعه، ج 17، ص 249 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  13  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

تربيت شوم، من هم اكنون گرفتارم، به جاى آن كه مرا به باد ملامت بگيريد به دردم برسيد، به درد دلم گوش كنيد، دستى به ياريم بگشاييد و از اين گرداب پرخطر نجاتم دهيد... من خودم به قدر كافى از شكستها و ناكاميهايم آزرده وناراحت هستم، شما ديگر با سرزنش و نفرين نااميدم نكنيد، مى بينيد دهها عامل ديگر، همچون محيط آلوده، بدآموزيهاى وسايل ارتباط جمعى، فيلمهاى كذائى و مطبوعات كثيف و منحرف، همه مرابه سقوط مى كشانند لااقل شما با ترشرويى و زخم زبان مرا از خود مرانيد، و اين قدر با كلمات «بى دين»، «هرزه»، «كثيف» و... بر زخمم نمك نپاشيد و به بدبختيم كمك نكنيد... من پس از اين همه دربدرى و گمراهى، سرم به سنگ خورده و به اشتباه خود پى برده ام و اكنون دريافته ام كه به لطف خدا راه سعادت

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  14  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

من باز است، البته مجاهده و كوشش بيشترى لازم است و من بايد با تلاش پى گير خودم راه را هموار كنم.... به هر صورت من تصميم خودم را گرفته ام و مى خواهم برگردم و حتماً برمى گردم و گذشته را جبران مى كنم. ولى با پوزش و عذر خواهى مى خواهم وظايف اخلاقى، دينى وانسانى را كه يك پدر و مادر در برابر سرنوشت فرزند به عهده دارند بازگو كنم، شايد براى شما و براى ساير پدران راه گشاى مشكلى باشد و فرزندان آينده به سرنوشت شوم من دچار نشوند.

تربيت خانوادگى

آيا مى دانيد كه پدر و مادر بيش از هركس ديگر، مسئول تربيت فرزندان خويشند و بناى همه ى تربيتهاى بعدى بايد به دست آنها پى ريزى شود، يك كودك

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  15  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

چشم و گوش بسته با ذهن آماده براى پذيرش هر نوع آموزش، تنها از رفتار و گفتار بزرگترهاى خانواده سرمشق مى گيرد و از آنها كسب اخلاق مى كند.

آيا شما اى پدر، اى مادر! در آن دوران حسّاس، دوران ناتوانى و نادانى من تا چه اندازه وظيفه ى خود را انجام داديد؟ آيا رفتارتان با اعضاء خانواده، اسلامى و دوستانه و صميمى بود؟ آيا از دروغ، دورويى، خيانت بى شرمى و هرزه گويى دورى مى كرديد؟ آيا به كارهاى خوب و پسنديده و اسلامى خو گرفته بوديد؟ و آيا به دنبال گفتن ها عمل نشان مى داديد تا گفته هايتان را تأييد كند! و يا اثر گفته هاى خوب خود را با كردار برخلاف نقش برآب مى ساختيد؟ 

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  16  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

آزادى ياخشونت؟

برخى از پدر و مادرها مى پندارند بايد به كودك همه گونه آزادى داد، تا هر چه مى خواهد انجام دهد اگر چه ناشايسته باشد، و به هر جا دوست دارد برود و به هر محفلى سربزند گر چه خطرناك و انحراف خيز باشد. اين گونه تربيت غلط است و موجب هرزگى و بى بند و بارى كودك مى شود، و چون هرگز در برابر خواسته هاى درست و نادرست خود مقاومتى نديده است زودرنج و راحت طلب بار مى آيد كه اين خود باعث بازماندن از رشدفكرى و پختگى روانى است.

برخى ديگر بر اين عقيده اند كه بايد در روش تربيت به تمام نيرو سخت گير و خشن بود، با هر خطاى كوچكى طفل راكتك مى زنند، و هر نوع راهنمايى و

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  17  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

نصيحتى را با عصبانيّت و فرياد و ناسزا اعلام مى كنند، چنان به استنطاق مى ايستند كه پندارى بازپرسى جنايتكارى را به اقرار و اعتراف وامى دارد، و نظرات خيرخواهانه خود را به گونه يى با جنجال و خشونت گوشزد مى كنند كه گويى يك فرمانده عالى مقام نظامى در جبهه ى نبرد به سپاهيان خويش فرمان مى راند، نتيجه ى اين روش جز اين نيست كه شخصيت كودك را درهم مى كوبد و جلو شكوفا شدن استعداهايش را مى گيرد، و عميقاً در جان طفل عقده ى حقارت و و كمپلكس روحى ايجاد مى كند.

آيا شما مى دانستيد كه اين افراط و تفريط در تربيت اولاد صحيح نيست؟ آيا مى دانستيد كه روش اسلام، نه آن است و نه اين؟ آيا مى دانستيد كه اسلام مى گويد: در برخى امور بايد به كودكان آزادى داد و تنها در موارد

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  18  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

ويژه يى سختگيرى لازم است.

پدرم، مادرم! شما اگر از مسايل اخلاقى و تربيت اسلامى آگاهى داشتيد و به آن اهميّت مى داديد و به درستى به كار مى بستيد، به خوبى مى توانستيد زير بناى اعتقادى و اخلاقى فرزندانتان را استوار سازيد، شما مى توانستيد با برقرارى صفا، محبت، مساوات و صميميّت در محيط خانواده بذر صفا، عاطفه، و فضايل اخلاقى را در دلهاى مستعد آنان بكاريد آنان را مسلمان بار بياوريد.

آيا پيام پيامبر بزرگ اسلام(صلى الله عليه وآله) را شنيده ايد كه مى فرمايد:

«در نيكى و مهربانى بافرزندان خود به عدل و مساوات رفتار كنيد، همانطور كه دوست مى داريد با شما در نيكى و مهربانى به عدل و مساوات عمل

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  19  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

شود»(1).

بر شما لازم بود كه از خشونت بيجا و تبعيض بى جهت ميان فرزندان اجتناب كنيد، تا آنان عصيانگر و بزهكار نشوند، پيامبراسلام(صلى الله عليه وآله) فرمود:

«خدا رحمت كند كسى را كه فرزند خويش را به احسان و نيكى نسبت به خود وادارد»، پرسيدند چگونه مى توان فرزند را به احسان و نيكى نسبت به خود واداشت؟ فرمود: «آنچه در توانايى فرزند و بر او آسان است از او بپذيرد، و از آنچه بر او دشوار و سخت است درگذرد، و كارهاى دشوار و طاقت فرسا براو تحميل نكند»(2).

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ بحارالانوار، ج 104، ص 92 .

2 ـ وسائل الشيعه، ج 15، ص 199 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  20  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

و باز مى فرمود: «بديهايش را عفو كند و بين خود و خدا برايش دعا نمايد»(1).

نقش پذيرى

پدرم، مادرم! چون شما به وظايف خويش آشنا نبوديد و يا اهميّت نمى داديد، من نه تنها در خانه خوب تربيت نشدم، بلكه رفت و آمدها، معاشرت ها و ديد و بازديدها نيز موجبات بدآموزى و انحراف مرا فراهم ساختند. گاهى اين برخوردها به ويژه در محافل عيش و شب نشينى چنان انحراف آميز بود كه مرا سرتا پا تحت تأثير قرار مى داد.

آخر نه اين است كه كودك خيلى حسّاس است، حساستر از يك دستگاه گيرنده ى بسيار دقيق؟ آخر نه

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ بحار، ج 104، ص 98 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  21  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

اين است كه ذهن كودك آنچه را بگيرد چون نقشى است كه برسنگ بِكَنند؟

اما شما نه تنها در پى ريزى اخلاق و اعتقاد من در خانه توجّه ودقّت نداشتيد، اين حقيقت را هم ناديده گرفتيد و آسان شمرديد و به جاى كنترل معاشرت و برخوردهاى من، به جاى آن كه مرا با دانشمندان پرهيزكار آشنا سازيد، به جاى آن كه مرا به محافل علمى و به مجالس دينى ببريد و راهنمايى كنيدو... بى هيچ گونه احساس مسؤوليّتى مرا همراه خود به هرگونه محفل بدآموز و منحرفى برديد! آيا هرگز فكر كرديد اين كودك بى گناه همه ى اطوار، حركات، گفته ها وژست هاى بدآموز فيلمها را كه با خود به تماشايش مى برديد مى گيرد و در ذهن پاك خود بايگانى مى كند، و در جوانى و بزرگى از همين اندوخته ها و بايگانى ها الهام

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  22  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

مى گيرد و مسير زندگى خود را به همان سو و طبق همان الگو جهت يابى مى كند؟

راستى پدران و مادرانى كه تنها به خوشگذرانى مى انديشند و به سعادت خويشتن توجّهى ندارند، فكر سرنوشت كودكان خود كه دوران نقش پذيرى حسّاسى را مى گذرانند باشند، و آنان را در مجالس گناه و انحراف، مجالس رقص و شراب و قمار... و ديگر تبهكاريهاى خود شركت ندهند و آينده ى آنان را همچون زندگى خودشان تيره نسازند. شما را به خدا به كودكان بى گناه خود رحم كنيد، كدام پدر و مادر ممكن است دانسته و به دست خويش غذاى مسموم به فرزندش بخوراند و يا اگر در او بيمارى خطرناكى ديد به درمانش نكوشد؟ مسلماً، هيچ كس اين طور نيست و اگر چنين باشد، انسان نيست. پس چرا همين پدر و

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  23  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

مادرهاى مهربان هرگز در انديشه ى مسموميّت هاى فكرى و بيماريهاى اخلاقى كودكان خود نيستند؟ چرا عزيزان نورس خود را از مرضهاى روانى محافظت نمى كنند؟ چرا خوراكهاى فكرى و روحى آنان را كنترل نمى كنند؟ آيا توجه ندارند كه مسموميت فكرى وبيمارى اخلاقى از مسموميت هاى غذائى و بيماريهاى جسمى خطرناكتر است؟ آيا نمى دانند كه اين سرگرميهاى منحرف و فضيلت كش، اين مجلات و نشريات رنگين و ننگين، اين برنامه هاى وقت پركن و بدآموز تلويزيون و راديو، اين فيلمهاى كذائى... و ديگر زايده ها و زاييده هاى فساد همه و همه خطرناكترين مسموميّت هاى فكرى و بيماريهاى روحى را به دنبال دارند؟

پدرم، مـادرم! چــرا به اين بدبختى ها نينديشـيديد؟

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  24  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

چرا فكر نكرديد كه با اين برنامه ها، با اين لذّت جويى ها و با مصرف اين همه غذاهاى آلوده ى فكرى، سرنوشت خود و فرزندانتان را تباه مى سازيد ...پدر! چرا به جاى خريد «رنگين نامه ها»، كتابهاى سودمند و سازنده به خانه نياوردى؟ چرا هرگز فرزندان را با كتابهاى مذهبى و اخلاقى و علمى آشنا نساختى و هرگز به خواندن اين گونه كتابها تشويقمان نكردى؟ چرا هرگز در خانه كتابى كه زندگى پيامبر بزرگ اسلام (صلى الله عليه وآله)و زندگى امامان راستين(عليهم السلام) و رفتار و گفتار آن گراميان را به ما بياموزد نداشتيم؟

چرا در حالى كه نام رقّاصَها و رقّاصه هاى دلقك داخلى و خارجى را كودكان كوچك خانه مى دانستند، نام شخصيّت هايى چون «سلمان» و «ابوذر» و «مقداد» و «عمّارياسر» و ديگر رادمردان پهنه ى تاريخ براى ما

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  25  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

ناشناخته بود؟... چرا بايد اطّلاعات من پيرامون اسلام فقط در چند مطلب ساده و تقليدى خلاصه شده باشد؟ من يك عمر، قرآن، كتاب خدا، كتاب عمل و برنامه ى كار و زندگى اسلامى را تنها در گوشه ى طاقچه و يا در مجالس فاتحه ديده و شنيده بودم، دريغا! كتابى كه ريشه ى همه ى معارف گسترده ى اسلامى است كتابى كه به گفته ى پيامبر بزرگوار(صلى الله عليه وآله): «در مشكلات و تاريكيهاى زندگى بايد به آن پناهنده شد و به روشنى آن راه را يافت»(1)من از اين كتاب عزيز نه چيزى آموختم و نه هرگز آن را به درستى شناختم... آيا تنها من تقصير كارم؟ يا شما هم...؟

من در كودكى در دست شما همچون مومى بودم كه

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ وافى، ج 2، ص 260 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  26  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

مادگى پذيرش هر شكلى را دارد، شما مى توانستيد از من فردى درست، مسلمان، با تقوى، خداپرست و خدمتگزار جامعه بسازيد. چرا در چنان موقعيّت و شرايط به سود من و به نفع آتيه ى من گامى برنداشتيد؟

مى دانم محيط پرآشوب است و مراكز فساد كم نيست، و مى دانم عوامل انحراف و آلودگى فراوان است... ولى محافل سودمند و كانونهاى روشنگر علمى و مذهبى و تربيتى نيز هست، چرا در اين گونه محافل مرا شركت نداديد؟ چرا با دانشمندان آگاه و باتقوى آشنايم نساختيد؟ چرا مرا به مكتب آموزنده ى آنان كه مكتب قرآن و اهل بيت است راهنمايى نكرديد؟ تا به نيازهاى روحيم پاسخ گويند، تا به اشتباهاتى كه در اثر تبليغات دشمنان برايم پيش آمده بود جواب دهند، تا ديگر به تلقين بيگانگان دين خود را افيون توده ها و

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  27  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

عامل عقب ماندگى ندانم.

پدرم، مادرم! چه خوب بود لااقل در مجالس هفتگى و ماهانه كه طبق عادت تشكيل مى داديد از روحانيون باسواد، باتقوا، دلسوز و آگاه كه بتوانند اسلام را درست بشناسانند دعوت مى كرديد، تا در اين فرصت كه ناچار و ناگزير از شركت بودم به دستوراتى از اسلام و دين آشنا شوم، افسوس كه اين كار آسان را نيز انجام نداديد، و اصولا از اين مرحله ها به دور بوديد و فكر آن را هم نمى كرديد.

اكنون دريافته ام كه در گوشه و كنار اجتماعمان، انجمن هاى دينى، مجالس سازنده و سودمند، كتاب هاى مفيد و افراد دلسوز و آگاه نيز وجود دارند كه من از آنها بيگانه بوده ام! آيا اين وظيفه ى شما نبود كه مرا آشنا سازيد و به اين مراكز و اين گونه كتابها راهنمائيم كنيد؟...

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  28  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

نظارت بر تحصيل

آيا در دوران تحصيل من به جنبه هاى اخلاقى و دينى آموزگار، شيوه و برنامه هاى درسى... توجه داشتيد؟ آيا هيچ بازجويى مى كرديد كه من چه مى خوانم، چه مى بينم چه مى شنوم، به كجا مى روم، با كه مى نشينم، و خلاصه چگونه درس مى خوانم؟ هرگز از من پرسيديد كه چرا دير كردم، كجا بودم و چه مى كردم؟ هرگز پرسيديد با چه كسى دوستى دارم، چه كاره است، از چه خانواده يى است، چه روحيه يى دارد، چرا با او دوست شده ام؟ آيا هيچ تذكّر مى داديد كه ممكن است برخى از دوستان دانسته يا ندانسته، خطرناك باشند و همنشينى با آنان ممكن است به

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  29  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

آلودگى و بى عفّتى و اعتيادهاى خطرناك بيانجامد...؟ آيا اين مراقبت ها به عهده ى شما نبود؟

من اعتراف مى كنم كه خودم نيز بى تقصير نبوده ام، ولى همه ى مسؤليّت ها تنهابه عهده ى من نبود، پدر! تو به حكم وظيفه ى دينى مى بايست دينم را به من مى آموختى ولى نه تنها اين كار را نكردى بلكه مرا نيز از فراگرفتن آن بازمى داشتى، تو فقط مى خواستى فرزندانت تحصيل كنند يا هنرى بياموزند تا در آينده شغل پردرآمدى داشته باشند و پول بيشترى به دست آورند و عنوان و شهرتى كسب كنند، و به معنويّت فرزندانت هرگز نمى انديشيدى. پدر! هيچ مى دانى پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) «از پدرانى كه فرزندان را از آموزش دين باز مى دارند و تنها دوست دارند به كالاى ناچيز دنيا

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  30  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

دست يابند» بيزار است.(1)

مسأله زناشوئى!

پدرم، مادرم! آيا به اهميت ازدواج و تأثير شگرف آن در نگهدارى از انحراف و آلودگى توجّه داشتيد؟ آيا اين گفتار پيامبر(صلى الله عليه وآله) را شنيديد و عملى ساختيد كه مى فرمود: «هركس ازدواج كند نيمى از دينش را دريافته است و در نيمه ى ديگر بايد پرهيزكار باشد و از خدا بترسد».(2)

با آن كه اسلام ازدواج را آسان ساخته و تشريفات بيجا و كمرشكن را لغو كرده است، شما به فكر آن بوديد كه براى فرزندتان از خانواده هاى ثروتمند، سرشناس و

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ مستدرك الوسائل، ج 2، ص 625 .

2 ـ وسائل الشيعه، ج 14، ص 5، حديث 13 و 11 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  31  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

صاحب مقام و موقعيّت همسر بگيريد، و در نتيجه، او را در كام شعله هاى غريزه رها ساختيد و به پى آمدهاى ننگين و شوم آن فكر نكرديد. وقتى پدران و مادران ازدواج را از نيازهاى حياتى فرزند ندانند و در انتخاب همسر براى فرزند در قيد زيبايى ظاهر و ثروت و مقام باشند و از اخلاق و نجابت چشم فرو پوشند، نتيجه جز گرفتارى در دام تشريفات غلط نخواهد بود، و بدين ترتيب ازدواج جوانان هر چه بيشتر به تأخير افتد و دختران و پسران در خطر آلودگيهاى مختلف قرار مى گيرند، و روزبروز، بر جرايم و جنايات افزوده مى شود.

***

من پس از سالها بدبختى، گمراهى و انحراف دريافته ام كه تنها به خود زيان مى رسانم و عمرم را تباه

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  32  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

مى سازم، و اكنون كه باپشيمانى و تأسّف به گذشته ى خويش مى انديشم، مصمّم هستم كه بكوشم خود همچون شما نباشم و وظايفم را نسبت به فرزندانم انجام دهم.

من، به همه ى پدران و مادران هشدار مى دهم كه مواظب باشند و با دست خود نقشه ى تيره روزى فرزندانشان را ترسيم نكنند. و يادآور مى شوم كه به ويژه در نكات زير بينديشند و در مراعات آنها بكوشند:

* در برنامه هاى تربيتى فرزندان بسيار دقّت كنند.

* بر امور تحصيلى، محيط آموزش، شغل و حرفه ى فرزندان نظارت كامل داشته باشند.

* متوجّه معاشرت ها، رفت و آمدها، برخوردها و دوستيابى هاى آنان باشند و خطرات اين زمينه ها را به آنان گوشزد كنند.

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  33  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

* سعى كنند ساعتهاى تفريح فرزندان به تفريحات سالم، مطالعه ى كتابها و نشريات سازنده ى علمى، دينى، اخلاقى و سرگرميهاى سودمند بگذرد.

* نياز پسران و دختران را به ازدواج فراموش نكنند، و بى جهت در اين كار تأخير نيندازند و سعادت و مصلحت آنان را فداى خواهشهاى پوشالى خود نسازند.

* بكوشند خود صالح باشند تا فرزندان نيز صالح بار بيايند، و توجّه داشته باشند كه حتى ساده ترين گفتار و رفتار پدر و مادر نيز ناخودآگاه در روحيّه ى طفل اثر مى گذارد.

* تغذيه ى فكرى فرزندان را با تهيّه ى كتابها و نشريات سودمند، و شركت در مجالس سودمند، و معاشرت با دانشمندان آگاه و متديّن تأمين كنند.

پدرم، مادرم!

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  34  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

اگر حقايق را بى پرده گفتم و از شما به تندى انتقاد كردم پوزش مى طلبم، شايد همه ى تقصيرها از شما نباشد. عوامل فساد و گمراهى بسيار است، محيط فاسد، بدآموزيهاى اجتماع، وسايل ارتباط جمعى، قلم هاى مسموم برخى از مطبوعات، و ديگر دستهاى مرموز استعمار كه با كوششى بى امان جوانان رابه تباهى مى كشانند، همه و همه و در گمراهى ما جوانان نقش عمده دارند، در عين حال، اگر از تربيت درست و اعتقاد استوار و شناسايى لازم نسبت به اسلام برخوردار بوديم اين طور نمى لغزيديم و منحرف نمى شديم، و به نيروى ايمان از غرقابهاى محيط نجات مى يافتيم.

در پايان الطاف بى پايان خدا را سپاسگزارم كه بخشنده و پوزش پذير است و گمگشتگان را از رحمت خويش محروم نمى دارد، و عفو و دستگيريش را از توبه كنندگان دريغ نمى كند، و راه سعادت را براى همه باز گذارده است، تا آنجا كه لغزيدگانى همچون من نيز مى توانند باز گردند، و به كمال خويش دست يابند اگر چه در محيطهاى نامناسب پرورش يافته باشند.