جهـاد در اسلام

دوره چهارم ، شماره سوم

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  2  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

نام جزوه: جهـاد در اسلام

نويسنده: هيأت تحريريه مؤسسه در راه حق

ناشر: مؤسسه در راه حق قم - تلفن 2-7743221

تيراژ: 20000 جلد

نوبت چاپ : مكرّر

تاريخ چاپ : 1378 هـ ش

قطع: جیبی

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  3  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

پيامبر رحمت

بيش از يك ميليارد مسلمان در نقاط مختلف جهان، طليعه ى قرن پانزدهم بعثت را جشن مى گرفتند.

اين جشن به خاطر بزرگداشت روزيست كه پيامبر ما پرچم صلح وبرادرى را به دوش گرفت وباشعار و ما ارسلناك الا رحمة للعالمين(1)،پايه هاى صلح جهانى و همزيستى مسالمت آميز را استوار ساخت.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ تو را تنها بدين جهت فرستاديم كه موجب آرامش جهانيان بوده و براى ايشان زندگى مسالمت آميزى را پى ريزى كنى. سوره ى انبيا، آيه ى107.

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  4  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

اسلام، اختلافات طبقاتى و نژادى را كه عامل بسيارى از جنگها و حوادث نامطلوب است; به بهترين وجهى حل كرد ولى دنياى متمدّن كنونى، هنوز گرفتار آن است و هر روز آتش جنگ به هر بهانه يى شعلهور مى سازد.

صلحجويى و عدالتخواهى اسلام به اندازه ايست كه با كمال صراحت، اهل كتاب را به سوى وحدت و همآهنگى دعوت مى كند و با بيانى دلپذير مى گويد: «اى پيامبر ما، به اهل كتاب - يهود ونصارى - بگو در حصار توحيد بياييد تا يكدل و يكزبان، خداى واحد را پرستش كنيم و به او شرك نورزيم»(1).

هنگامى كه مسلمانان به مدينه هجرت كردند و پرچم پيروزى بالاى سر آنان به اهتزاز در آمد; پيشنهادهاى

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ سوره ى آل عمران، آيه ى 64.

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  5  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

صلح از طرف مخالفان تقديم پيامبر(صلى الله عليه وآله) شد و آن حضرت از آنها استقبال مى كرد. شاهد زنده ى آن، صلح با چند طائفه از يهود است كه در سال اول هجرت انجام گرفت.(1)

اسلام خواهان صلح و همزيستى عمومى است و در اين زمينه برنامه هاى عالى و مفيدى طرح مى كند.

جهاد براى چيست ؟

اسلام مكتبى زنده و جهانى است كه اصلاح نظامات اجتماعى و اقتصادى دنيا را به شيوه ى خاصى دنبال مى كند.

اسلام مانند آيين روميان قديم و يهود و نازيها در چهارچوب جامعه و نژاد محصور نيست; بلكه براى

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ اعلام الورى، چاپ سوم، سال 1390، ص 69 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  6  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

عموم جهانيان است و مسلمانان به پيروى از تعاليم اسلام وظيفه دارند در راه نجات توده هاى محروم و ستم ديده، استقرار صلح و عدالت و آشنا شدن مردم جهان نسبت به برنامه هاى زندگى بكوشند.

مجاهدان اسلام در صدد آن نيستند كه از راه جهاد به قطعه زمينى دست يابند يا رژيمى را واژگون كنند و رژيمى همانند آن يا ظالمانه تر بر ويرانه اش بپا دارند. بلكه جهاد، تلاش بشردوستانه و بى شائبه اى است كه در راه خدا و تكامل انسان ها و نجات توده هاى ضعيف انجام مى يابد. تا فتنه ها زدوده شود و صلح عمومى برقرارگردد.

اين هدف بزرگ و اين تعليمات زنده به خواب آلودگى و ذّلت جمعيّتى بى شمار خاتمه مى دهد و نيز خودكامگى و سودجويى عده يى عزيز بى جهت را كه از

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  7  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

خون دل بيچارگان زندگى افسانه يى مى سازند تعطيل مى كند.

فطرت انسان ها حكم مى كند كه: علف هاى هرزه و عضوهاى فاسد اجتماع بايد قطع شوند تا زمينه براى نجات و سعادت توده هاى محروم فراهم آيد. بشر دوستان، عدالت خواهان و آزادگان به چنين مبارزه يى مى كنند و آن را مى ستايند.

چه نيكوست كلام خدا:

«اگر خدا برخى از مردم را به وسيله ى ديگران از بين نمى برد، زمين تباه و فاسد مى شد»(1).

در تئورى قانونگذار اسلام، جنگ، خود، هدف نهايى

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ سوره ى بقره، آيه ى 251 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  8  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

نبوده است بلكه براى جلوگيرى از تجاوزها و ستم گرى ها و نيز باز شدن راه براى سعادت انسان هاى شايسته وسيله ى نهايى شناخته شده است.

نماينده ى مسلمانان عرب به رستم فرخ زاد سردار ايرانى گفت:

«خداما را برانگيخت تا مردم را از بنده پرستى به خداپرستى، از تنگناى جهان به فراخناى آزادگى و از جور اديان (باطل) به عدل اسلام دعوت كنيم. هر كس دعوت ما را بپذيرد سرزمين او را به خودش واگذار مى كنيم و مى رويم...»(1).

 ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ تاريخ طبرى، ج 5، ص 2271 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  9  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

آيا اسلام با شمشير پيش رفت؟!

هدف اصلى مسلمين از جنگ اين بود كه ارتباطى بين خود و توده هاى محروم برقرار سازند; تا بدين وسيله، آنان از قوانين اسلام مطلع گردند و عظمت و اصالت آنرا از نزديك ببينند.

مسلمانان در پيكار خود با كفار (اهل كتاب) كسى را مجبور به اسلام نمى كردند. آنان مى توانستند با قبول شرايط صلح، به دين خود باقى بمانند. در عوض دولت اسلامى از ايشان حمايت مى كرد.

پيامبر اسلام در صلح حديبيّه تعهد داد كه: اگر فردى از كفّار مكه مسلمان گردد و به مدينه نزد مسلمين بيايد; مسلمين او را نپذيرند و به مكه برگردانند و همان طور كه

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  10  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

تعهد داده بود عمل كرد.(1)

پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) در فتح مكه، قريش را آزاد گذاشت و هيچ فردى را به قبول اسلام وادار نساخت تا بلكه خود ايشان دين صحيح رابشناسند. و با مسلمانان عهد بست كه در مكه كسى را جز چند نفر - كه كارشان اذيت و اخلال بود- نكشند(2). و نيز موقعى كه كفّار امان مى خواستند اما نشان مى داد تا خود پس از تحقيق اسلام را آزادانه بپذيرند; مثلا صفوان بن اميّه پس از فتح مكه به جده فرار كرد، وقتى از پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) برايش امان خواستند حضرت عمامه خود را براى او فرستاد تا با اين نشانه در امان باشد و به مكه وارد شود. صفوان از جدّه برگشت و به پيامبر(صلى الله عليه وآله) عرض كرد دو ماه به من اختيار و

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ بحار، ج 20، ص 362 .

2 ـ اعلام الورى، ص 110 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  11  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

مهلت بده. پيامبر پذيرفت و او را چهار ماه مهلت و اختيار داد. و او همراه حضرت به حنين وطائف رفت، و با اينكه كافر بود و سرانجام به اختيار خود مسلمان شد(1).

و بدين ترتيب معلوم مى شود كه:

به كار بردن شمشير فقط براى آنهاييست كه حق را تشخيص داده اند ولى با آن مبارزه مى كنند و از سعادت و خوشبختى ديگران جلو مى گيرند.

و شمشير براى زدودن فتنه ها، نجات توده هاى محروم و ايجاد زمينه هاى مساعد براى ترقى وتكامل بشر مى باشد.

ايمان مسلمانان صدر اسلام و استقامت آنان بهترين دليل است براين كه اسلام به زور شمشير پيش نرفته

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ كامل ابن اثير، چاپ 1385، ج 2، ص 249 - 248 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  12  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

است. مسلمانان صدر اسلام به اندازه اى نسبت به دين خود علاقه مند بودند كه در برابر تمام مشكلات استقامت ورزيدند و حتى زادگاه خود را هم ترك گفتند و هجرت كردند.

بلال حبشى از كسانى بود كه نسبت به قبول اسلام پيشى گرفت، ابوجهل او را روى ريگهاى گرم حجاز مى انداخت و سنگ بزرگى روى او مى گذارد تاحرارت آفتاب او را بيازارد و به او مى گفت: به پروردگار محمّد كافر شو ولى بلال پى درپى مى گفت: «احد، احد»(1)و با اين شكنجه ها و آزارها از آيين اسلام دست نمى كشيد و استقامت مىورزيد.

آيا با اين وضع باز هم مى توان گفت: اسلام به زور

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ اسدالغابه، ج 1، ص 206 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  13  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

شمشير پيش رفته است؟

دشمنان اسلام چون نقطه ى ضعفى در اسلام نديدند; خواستند از اين راه اسلام را لكه دار كنند. غافل از اين كه اسلام به خاطر سهولت و سادگى، پناه دادن به توده هاى محروم و ستم ديده و جامعيت خود نسبت به مسائل زندگى، پيش مى رود.

دكترگوستاولوبون فرانسوى مى نويسد: «اسلام با طريق سهل و ساده يى پيش مى رود; كه واقعاً حيرت انگيز است و بايد آن را جزو اختصاصات اسلام شمرد. هر جا كه مسلمين قدم گذاردند; اسلام براى هميشه در آنجا باقى مانده است»(1).

يكى ديگر از نويسندگان مسيحى مى نويسد: در بسط

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ تمدن اسلام و عرب، ص 807 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  14  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

و توسعه ى جهان اسلام; به وسيله تماس هاى بازرگانى و فرهنگى در ماوراء مرزهاى اسلامى به درجات بيشتر از فتوحات نظامى بوده است(1)

 ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ كتاب جنگ و صلح دراسلام، ترجمه سيدغلامرضا سعيدى، ص 345 .