پى ريزى اخوت اسلامى درمدينه

دوره چهارم ، شماره دو

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  2  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

نام جزوه: پى ريزى اخوت اسلامى در مدينه

نويسنده: هيأت تحريريه مؤسسه در راه حق

ناشر: مؤسسه در راه حق قم - تلفن 2-7743221

تيراژ: 20000 جلد

نوبت چاپ : مكرّر

تاريخ چاپ : 1378 هـ ش

قطع: جیبی

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  3  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

اجتماع زنده

اجتماع زنده در سايه ى هم فكرى و هماهنگى و صميميت به وجود مى آيد، و در همين اجتماع است كه همه مى توانند سعادت و پيشرفت خود را دريابند و با هم صميمى و يك دل باشند.

اسلام براى به وجود آمدن چنين اجتماعى، كمترين توجهى به نژاد، زبان، رنگ پوست و منطقه ى جغرافيايى نكرده است. بلكه همه را مسلمان و هماهنگ و همبسته مى داند(1) و تنها نظرش به ايمان به خداست كه ريشه ى

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ بحار، ج 73، ص 293 و روضه كافى، ص 246.

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  4  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

همه ى همبستگى ها و هماهنگى ها است.

«اخوت اسلامى» بهترين جمله ايست كه اين وحدت و هماهنگى همه جانبه رانشان مى دهد، قرآن با بيانى جالب و رسا مى گويد: «انما المؤمنون اخوة: همانا مؤمنين برادر يكديگرند.(1)

ابتكار پيغمبر در ايجاد اخوت اسلامى

پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) پس از ورود به مدينه و ساختن مسجد، يعنى قرارگاه نظامات مسلمين، دست به يك ابتكار عالى زد و آن پى ريزى اخوّت اسلامى بود، تا وحدت و صميميّت، بيش از پيش در اجتماع مسلمانها به وجود آيد و بدانند كه اگر وطن و دوستان خود را از دست داده اند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ سوره ى حجرات، آيه ى 10.

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  5  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

ولى در عوض برادرانى كه از هر جهت باوفاتر و دلسوزترند، بدست آورده اند.

لذا، اضافه بر اخوّت و برادرى عمومى كه هر مسلمانى با مسلمان ديگر دارد بين پيروان خود عقد اخوّت خواند و هر دو نفر را باهم برادر قرار داد و نيز على(عليه السلام) را نيز به عنوان برادر خود انتخاب كرد و فرمود: «على هم برادر من است»(1).

اخوّت اسلامى است كه قرآن از آن به عظمت و احترام ياد مى كند و مى فرمايد: ... و به ياد آوريد نعمت خدا را بر خودتان آن هنگام كه با هم دشمن بوديد وخدا به لطف خود دلهايتان را با يكديگر مهربان و باالفت قرار داد وبا هم برادر دينى وايمانى گشتيد، در حالى كه پيشتر

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ سيره ى ابن هشام، ج 2، ص 505 - 504 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  6  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

بر لب پرتگاه آتش (جنگ و اختلاف) بوديد، و خدا نجاتتان داد.(1)

اخوّت اسلامى، شعار وحدت وبرادرى

اخوّت اسلامى، يك مطلب تشريفاتى نيست بلكه حقيقتى است كه ممزوج با روح ايمان است و آثار آن يكى پس از ديگرى ظاهر مى شود.

پيشواى معصوم ما امام صادق(عليه السلام) گوشه يى از اين آثار را توضيح مى دهد:

مؤمن، برادر و راهنماى مؤمن ديگر است و به او ظلم و خيانت نمى كند واو را فريب نمى دهد و هيچ گاه خلف وعده نمى كند(2).

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ سوره ى آل عمران، آيه ى 103 .

2 ـ اصول كافى، ج 2، ص 166 و 167 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  7  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

يكى از آثار اخوّت اسلامى اين است، كه آنچه مسلمان براى خود مى خواهد بايد براى برادر خود نيز بخواهـد واو رابا مال، و دست و زبـان كمك كـند، از اخوّت اسـلامى به دور است كه تو سير و سيراب و پوشيده باشى، ولى مسلمانى چون تو، گرسنه، تشنه و برهنه باشد.

حضرت صادق (عليه السلام) فرمود: اگر تو پيشكار و پيشخدمتى دارى ولى برادرت ندارد، بايد پيشكارت را بفرستى تا برادرت را در تهيه ى غذا و شستشوى لباس و ساير نيازمنديها يارى كند.(1)

اخوّت اسلامى تمامى وابستگى ها حتى نسبت خويشاوندى را تحت الشعاع قرار داده است. قرآن با

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ اصول كافى، ج 2، ص 169 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  8  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

صراحت مى گويد: «نمى يابى گروهى را كه ايمان آرند به خدا و روز جزا، و با دشمنان خدا و رسول او دوستى كنند، هر چند آنان پدرانشان يا فرزندانشان يا برادرانشان يا خويشاوندانشان باشند»(1).

اخوّت اسلامى، سلمان فارسى و بلال حبشى را برادر و در رديف نزديكترين ياران پيامبر قرار داد. در پرتو اخوت اسلامى، چه دشمنيهاى ريشه دار، اصلاح شد و جمعيّتهاى متفرّق با يكديگر دوست شدند اين اتّحاد و همبستگى ايجاب مى كند كه همه ى مسلمانان، همچون يك خانواده ى بزرگ در شادى واندوه يكديگر شريك باشند.

 ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ سوره ى مجادله، آيه ى 22 .

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  9  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

مردمى باصفا ومهربان، شعارشان وحدتوبرادرى.

اخوّت اسلامى، يك مسؤوليّت عمومى براى تمام مسلمانها، نسبت به يكديگر به وجود مى آورد، به طورى كه آنان نمى توانند خود را فارغ از مشكلات و گرفتارى هاى ديگران بدانند، بلكه هركس به اندازه ى توانايى خود بايد در راه رفع مشكلات وايجاد امكانات بكوشد.

اين مسؤوليّت شامل دو بخش است:

بخش اول، تعاون اقتصادى

و آن همكارى بر اساس رفع نيازمندى هاى اقتصادى از قبيل تأمين بهداشت، فرهنگ عمومى، تهيّه ى مسكن و توليد كار و غير اينها مى باشد كه قسمتى از دستورهاى قرآن و پيشوايان مذهبى در اين زمينه وارد شده و

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  10  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

برنامه هاى اساسى و جالبى به عنوان زكاة، خمس صدقه، انفاق و غير اينها طرح شده است.

بخش دوم، تعاون علمى و تربيتى

تبليغ و ارشاد و راهنمايى است كه همه به سهم خود وظيفه دارند آنچه فراگرفته اند به ديگران ابلاغ كنند و نيز، در تربيت ديگران سستى نورزند و امر به معروف ونهى از منكر نمايند كه در حقيقت يك نوع خيرخواهى و از لوازم اخوّت اسلامى است، ولى مسلمانان به خاطر ترسهاى موهوم و به دست آوردن منفعت هاى خيالى، اين سنت بزرگ را ترك نموده، از گناه جلوگيرى نكردند و به كارهاى پسنديده، تشويق ننمودند و در نتيجه روح تربيتى اخوّت اسلامى از ميان رفت و به دنبال آن ساير مزاياى يك اجتماع زنده از ميان رفت.

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  11  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

اخوت اسلامى در عصر حاضر

مسلمانان در عصر حاضر، بيش از هر دوره و زمانى، نياز به اتّحاد و همبستگى واقعى دارند، زيرا خداوند به كشورهاى اسلامى منابع زرخيز و گرانبهايى بخشيده كه چشم ديگران به دنبال آن است بدين منظور، سعى مى كنند مسلمانان را از يكديگر دور و بى خبر نگه دارند.

ما بايد بيدار و هشيار باشيم و براى استقرار اخوّت اسلامى كه شالوده ى آن به دست تواناى پيامبر عالى قدر اسلام، ريخته شد از برنامه هاى اسلامى پيروى كنيم.

مسلمانان هر چه قوى باشند، باز هم نياز شديد به وحدت دارند پس برنامه ى وحدت و اخوّت اسلامى بايد در مدارس ابتدايى به طور مؤثّرى به دانش آموزان تعليم داده شود و در دوره هاى بالاتر، به وسيله ى

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  12  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

برنامه هاى عملى و تربيتى مستحكم گردد و نيز پدران و مادران هم وظيفه دارند كه فرزندان خود را مسلمانانى برادر و غمخوار يكديگر تربيت كنند.

همه براى تجديد اخوت اسلامى بكوشيم.